Ortalama Maliyet Nedir? Neden Önemlidir?
Ortalama maliyet, bir varlığın (hisse senedi, emtia, kripto para veya ticari mal) farklı zamanlarda ve farklı fiyatlardan alınan toplam miktarının, ödenen toplam tutara bölünmesiyle elde edilen birim değerdir. Finans dünyasında bu kavrama genellikle Ağırlıklı Ortalama Maliyet denir. Tek başına aritmetik ortalamadan farklı olarak, hangi fiyattan ne kadar miktar alındığını da hesaba katar. Bu veriyi doğru bilmek, bir yatırımın kârda mı yoksa zararda mı olduğunu anlamanın tek yoludur.
Ortalama Maliyet Nasıl Hesaplanır? (Formül)
Hesaplama mantığı oldukça şeffaftır:
1. Her bir işlemin miktarını birim fiyatıyla çarparak o işlemin toplam tutarını bulun.
2. Tüm işlemlerin toplam tutarlarını toplayın.
3. Tüm işlemlerin toplam miktarlarını (lot, adet, kg) toplayın.
4. Toplam Tutar / Toplam Miktar = Ortalama Maliyet.
Örneğin; 10 TL'den 100 adet ve 20 TL'den 50 adet aldığınızda maliyetiniz (1000+1000)/150 = 13,33 TL olur. Robot Hesap aracımız, satış işlemlerini de maliyetten düşerek net bakiye üzerinden hesaplama yapar.
Maliyet Düşürme (DCA) Stratejisi
Yatırımcılar arasında popüler olan "maliyet düşürme" veya "kademeli alım" stratejisi, fiyatlar düştükçe alım yaparak ortalama maliyeti aşağı çekmeyi hedefler. Bu sayede varlık tekrar yükselişe geçtiğinde kâra geçme süresi kısalır. Ancak bu stratejiyi uygularken toplam sermayeyi doğru yönetmek ve "hedef maliyet" hesaplamaları yapmak gerekir. Aracımızın ikinci ve üçüncü modları, istediğiniz maliyete ulaşmak için kaç lot daha almanız gerektiğini veya hangi fiyattan alım yapmanız gerektiğini size net bir şekilde söyler.
Ticari Stok Yönetiminde Ortalama Maliyet
Sadece borsada değil, fiziksel ticaret yapan işletmeler için de bu hesaplama kritiktir. Yıl içinde farklı döviz kurları veya enflasyon oranlarıyla alınan ürünlerin "ortalama stok maliyeti" belirlenmeden doğru bir satış fiyatı ve kâr marjı oluşturulamaz. İşletmenizin finansal sağlığı için alış faturalarınızdaki verileri kullanarak periyodik olarak maliyet analizi yapmanızı öneririz.
Yatırımcı Notu:
Hesaplama yaparken aracı kurum komisyonlarını veya vergi kesintilerini de toplam tutara eklemeniz, "net" maliyetinizi görmenizi sağlar. Robot hesaplama sistemimiz bu hassas verileri de işleyebilecek kapasitedir.